Vatandaş Mecliste kavga istemiyor

SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Suat Kolukırık'ın koordinatörlüğünde AREDA Araştırma Şirketi  tarafından yürütülen araştırma sırasında, 30 büyükşehirde 2164 denek ile görüşme yapıldı. 13-15 Mayıs 2016 tarihi arasında yapılan çalışmada çok çarpıcı sonuçlar çıktı;
Katılımcıların yüzde 81,2'si "Yeni ve sivil bir anayasa yapılmasını destekliyor musunuz?" sorusuna Evet cevabı verdi. Hayır diyenlerin oranı yüzde 18,8'de kaldı.
"Başkanlık sisteminin de içerisinde yer alacağı yeni bir anayasa yapılması görüşüne katılıyor musunuz?" sorusuna ise yüzde 54,2  evet çıktı.
Ankette, "Başkanlık sistemi sizce Türkiye için uygun bir yönetim modeli midir?" sorusuna yüzde 58,4 Evet cevabı verdi.
"Başkanlık sistemi sizce bir rejim değişikliği midir yoksa hükümet modeli değişikliği midir" sorusuna yüzde 65,4 oranında "bilmiyorum" cevabı verilmesi konunun kamuoyunca yeterince anlaşılmadığını da ortaya koydu.
Başkanlık sistemi Türkiye'nin üniter devlet yapısına zarar vereceğini/ bozacağını düşünüyormusunuz sorusuna ise yüzde 61,2 Hayır cevabını vererek endişelere katılmadığını dile getirdi.
Kılıçdaroğlu'nun "Böyle bir başkanlık sistemini kan dökmeden gerçekleştiremezsiniz" söylemini nasıl karşılıyorsunuz? sorusuna anket katılımcılarının yüzde 88,8 gibi bir oranda doğru bulmuyorum cevabı vermesi dikkat çekti.
Katılımcılara yöneltilen, "HDP Şanlıurfa Milletvekili Osman Baydemir'in "Birlikte yaşayamıyorsak komşu olalım" söylemini nasıl karşılıyorsunuz?" sorusu da yöneltildi.
Baydemir'in tepki çeken sözleri için ise yüzde 95,7 gibi bir kesim doğru bulmadığını ifade etti.
Son olarak katılımcılara "Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?" sorusu soruldu.
Kararsızlar dağıtıldıktan sonra; yüzde 52,3 Ak Parti'ye, yüzde 24 CHP'ye, Yüzde 10,8 MHP'ye, Yüzde 9,6 HDP'ye, Yüzde 3.0'te diğer partilere oy vereceğini söyledi.
Araştırmanın, CATİ-bilgisayar destekli telefon görüşmesi ile gerçekleştirildiği aktarıldı.
Araştırmaya katıların cinsiyet, durumu: 48,9 Erkek 51,1 Kadın Yaş Dağılımı: 18-24     %17 25-34     %24,5 35-44     %20,6 45-54     %17,1 55 ve üzeri   %20,8 olarak gerçekleşti.
 
KILIÇDAROĞLU’NUN SÖYLEMİNE KATILMIYORLAR
Araştırma sonuçlarını Isparta Postası Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Ali Serkan Aygün’e değerlendiren Prof. Dr. Suat Kolukırık, çalışmanın amacının toplumun son dönemdeki tartışmalara neden olan başkanlık sistemi ve yeni anayasa noktasındaki görüşlerini ölçmek olduğunu belirtti. Bu kapsamda deneklere 10 soru yöneltildiğini ve bunun bilgisayar destekli telefon yöntemi ile yapıldığını ifade eden Prof. Kolukırık, “Araştırmada ortaya çıkan en önemli sonuçlardan bir tanesi vatandaşın gerginlik siyaseti istemediği. Vatandaşın meclisin çözmesi gereken sorunları, mecliste çözümlenmesini istediği ve başkanlık sistemi ile anayasa talebi noktasında isteğinin olduğunu bu araştırma sonuçları bağlamında bulguladık. Çünkü deneklere yöneltmiş olduğumuz Sayın Kılıçdaroğlu’nun Başkanlık sistemi kansız olmaz söylemine karşı çıktığını ve yüzde 89’a yakın bir oranın böyle bir söylemi uygun bulmadığını bulguladık. Yine benzer şekilde Baydemir’in açıklamasını alternatif bir parlamentoya vatandaşın yüzde 95’lik kısmının destek vermediğini bu araştırma sonuçlarında bulguladık” dedi.
YÜZDE 68 BAŞKANLIK SİSTEMİNİ DESTEKLİYOR
Sonuçları yorumlayan Prof. Dr. Suat Kolukırık, şunları söyledi: “Aslında bir rejim değişikliği olarak vatandaşın başkanlık sistemi ve yeni anayasa tartışmalarını değerlendirmediği, yaklaşık yüzde 68’lik bir oranın başkanlık sistemini desteklediğini söyleyebiliriz. 1 Kasım seçim sonuçlarıyla da karşılaştırdığımızda AK Parti’nin ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin oy oranlarını hemen hemen koruduğunu, MHP’nin biraz yüzde  10,8 gibi oranla baraja doğru gerilediğini, HDP’nin baraj altı kaldığını görüyoruz.
MECLİSTE KAVGA İSTENMİYOR
Çıkan sonuçlar çerçevesinde genel anlamda şu söylenebilir; vatandaş lidere, partisine güveniyor. Ama başkanlık sistemi noktasında sosyolojik olarak çok bilgi sahibi değil. Fakat diğer taraftan başkanlık sisteminin bir ihtiyaç olarak algılandığını, darbe hukukuna karşı bir duruşun olduğunu ifade ettiklerini görüyoruz.  Bu sonuçların dışında daha işbirliği ya da uzlaşma kültürüne dayalı, mecliste kavgaların olmadığı bir demokratik sistemin işlenmesinden yana olduğunu görüyoruz.”
BAŞKANLIK SİSTEMİNİN İYİ OLACAĞI NOKTASINDA ALGI VAR
Öte yandan sonuçlara bakıldığında başkanlık sisteminin vatandaş tarafından çok kavranılmadığının görüldüğünün altını çizen Kolukırık, “Ancak somut kavramlar üzerinden gidersek iki başlı bir yönetim sisteminin, darbe anayasasının olmadığı, sivil anayasa ve başkanlık sistemini birlikte işleyecek olursak Türkiye için daha iyi olacağı noktasında algı var. Fakat bunun içi çok fazla dolmuş değil. Bu da Türk toplumunun biraz sosyolojisiyle bağlantılı. Eğer topluma Türkiye Cumhuriyet Anayasasını okudunuz mu diye bir soru yöneltirseniz muhtemelen toplumun büyük bir kısmının Anayasayı okumadığını da rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu konuda vatandaşın haber alma kaynaklarının kitle iletişim araçları olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu noktada bilinçlendirme yapılmasını, başkanlık sisteminin getirilerinin daha iyi anlatılmasının önemli olduğunu düşünüyorum.
GÜÇLÜ SİYASİ YAPININ GÜÇLÜ BİR YÖNETİM GETİRECEĞİ ALGISI VAR
Hatırlanacağı üzere 3 yıl önce başlamış sivil anayasa yapma ve sivil anayasayı vatandaşla birlikte yapma çalışmaları da vardı. O çalışmaların çok arzu edilen düzeyde olmadığını görmüştük. Bu noktadan baktığımızda vatandaş burada liderine ya da partisine güveniyor. Burada güçlü siyasi yapının güçlü bir yönetim biçimi getireceği yönünde vatandaşın bir algısı var. Bu algının yeterli göründüğü gibi bir sonuç da bizim elimiz ulaştı gibi görülebilir” şeklinde konuştu.
TOPLUMUN GENELİNİ YANSITIR
Diğer taraftan bu araştırmanın toplumun genelini yansıtacağını kaydeden Prof. Dr. Suat Kolukırık, “Çünkü data verileri üzerinden bunu kurguluyoruz. 30 büyükşehirde tesadüfü bir örnekleme yapılmış bir araştırma. Araştırmanın nasıl yapıldığına ilişkin kaynaklar ve bilgileri elimizde, bunu istendiğinde kamuoyuyla paylaşabiliriz. Çalışma tamamen akademik ve bilimsel, belli bir güven aralığı içerisinde gerçekleştirilmiş bir çalışma. Çalışmanın akademik ve bilimsel araştırma olması noktasında kamuoyunun rahat olmasını beklerim. Bu tür çalışmalar aslında belli bir zaman aralığı diliminde toplumun herhangi bir konuda ne düşündüğüne ilişkin bir fotoğraf çekmedir. Bu tabi bizim 13-15 Mayıs tarihleri arasında büyükşehirlerdeki vatandaşlarımızın başkanlık ve yeni anayasa sistemi noktasında ne düşündüğüyle ilgili bir konuydu. Konjonktür olarak baktığımızda elde ettiğimiz sonuçların da önce yapılmış çalışmalarla benzerlik taşıdığını söyleyebiliriz. Araştırmanın doğrulanabilirliği ya da geçerliliği açısından bakacak olursak, 1 Kasım seçimleriyle bugün seçim olsa hangi partiye oy verirseniz sonuçlarına baktığınızda yüzde 1-2’lik sapmanın olduğu ya da oradaki sonuçların belirleyici olduğu kanısındayım. O açıdan sonuçlar güvenilir diyebiliriz” diye konuştu.