Başkanlık sistemi daha demokratik bir modeldir

TBMM Anayasa Komisyon Başkan vekili ve Burdur Ak Parti Milletvekili Reşat Petek, Isparta Eğitim Bir-Sen Şubesi ve Genç Memur-Sen Şube Başkanlıklarının daveti üzerine Cuma akşamı Öğretmenevi’nde Yeni Anayasa ve Başkanlık Sistemi’ni Ispartalılara anlatlattı. Petek, “1982 Anayasası Kenan Evren’in emri üzerine hazırlanmış bir Anayasa’dır. Türkiye’nin ihtiyaçlarına, dinamiklerine, halkın talep ve beklentilerine cevap verecek bir Anayasa değildir” dedi.
1982 ANAYASASININ ACİLEN DEĞİŞTİRİLMESİ LAZIM

Reşat Petek programda ilk olarak, 1982 Anayasası’nın ülkedeki siyasi ve ekonomik istikrarı sağlayacak içerikten yoksun olduğunu belirterek, “Zaman içerisinde anayasada yapılan değişiklik anayasayı ülkenin ihtiyacını karşılayacak bir metin haline maalesef getiremedi. Bir darbe anayasası olduğu için, dili çok sorunlu olduğu için, kendi içerisinde tutarsızlık olduğu için ve zaman içerisinde ülkemizin, toplumumuzun gelişim dinamiklerine ayak uyduramadığı için 1982 Anayasasının acilen değiştirilmesi lazım. 2007 ve 2010 değişiklikleri hariç olmak üzere, 1982 Anayasasının getirmiş olduğu kurguyu tamamen değiştirecek ciddi değişiklik maalesef yapılamadı” dedi.
YARI BAŞKANLIK SİSTEMİ MELEZ BİR SİSTEMDİR, KENDİ İÇERİSİNDE CİDDİ SIKINTILARI VAR

1982 Anayasasının Kenan Evren’in emri üzerine hazırlanmış bir Anayasa olduğunu ifade eden Petek şunları söyledi: “Onların taleplerine, beklentilerine, onların ihtiyaç olarak gördüğü hususlara göre hazırlanmış bir anayasadır. Ama Türkiye’nin ihtiyaçlarına, dinamiklerine, halkın talep ve beklentilerine cevap verecek bir anayasa değildir” dedi. “YENİ ANAYASA DEMOKRASİ VE HALK İÇİN HANGİ ARTILARI GETİRİR. “TÜRKİYE’DE YARGININ BAĞIMSIZLIĞI DEĞİL TARAFSIZLIĞI SORUNU VAR” Reşat Petek Türkiye’de yargı tarafsızlığı sorunu olduğunu belirterek, “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yapısı ve yetkileri, hükümetin yapısı ve yetkileri, yargının yapısı, yetkileri, tarafsızlığı ve bağımsızlığı konuları masaya yatırılıp tartışılmalı. Aslında Türkiye’de yargının bağımsızlığı değil tarafsızlığı sorunu var. Türkiye’nin ihtiyacı olan yasama ve yürütmede istikrar. Bu konuda önümüzde iki alternatif var; ya başkanlık sistemine geçeceğiz ya da sistemi yarı başkanlık sistemine dönüştüreceğiz. Yarı başkanlık sistemi melez bir sistemdir, kendi içerisinde ciddi sıkıntıları var.”
PARLAMENTER SİSTEMİ BIRAKMALIYIZ
“Şu an Türkiye’deki parlamenter sistem yarı başkanlık sistemine benzer özellikler taşıyan melez bir karaktere sahip” diyen Petek, “Ayrıca, ülkemize siyasî istikrar getirmekten de uzaktır. Sözgelimi 7 Haziran seçimlerinde yüzde 41 oy almış bir parti parlamentoda çoğunluğu sağlayamadı, hükümet kurulamadı. Çok şükür Cumhurbaşkanı istisnai yetkilere sahip olduğu için Türkiye’de bir siyasi kriz yaşanmadı. Eğer sayın Cumhurbaşkanı o istisnai yetkilere sahip olmasaydı Türkiye 70’li yıllara geri dönerdi hatta çok daha kötü bir noktaya gelirdi.
PARLAMENTER SİSTEMLE YÖNETİLEN ÜLKELERİN ÜÇTE
BİRİNDE CUMHURİYET YOKTUR

Başkanlık sisteminin tek adam modeli olmadığını vurgulayan Petek, “Türkiye’nin siyasi istikrara kavuşması açısından yürütmenin tek başlı olması gerekli. Bunu sağlayacak olan başkanlık sistemidir. Başkanlık sistemi sanıldığı gibi tek adam modeli değildir. Aksine parlamenter sisteme göre daha demokratik bir modeldir ve cumhuriyetle özdeşleşmiştir. Dünyada başkanlık sistemiyle yönetilen bütün ülkeler cumhuriyet rejimine sahiptir, parlamenter sistemle yönetilen ülkelerin üçte birinde cumhuriyet yoktur” diye konuştu.

BAŞKANLARIN YETKİLERİ BAŞBAKANLARA GÖRE DAHA SINIRLI

Başkanların yetkilerinin parlamenter sistemdeki başbakanlara göre daha sınırlı olduğunu anlatan Petek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Parlamenter sistem uygulayan ülkelerde başbakan hem kendi partisinin meclis grubunun başıdır, hem partisinin genel başkanıdır hem de ülkenin başbakanıdır. Mecliste çoğunluğu sağladığı için de başbakanın istemediği hiçbir kanun meclisten geçmez, yürürlüğe girmez. Ama başkanlık sistemi öyle değil. Meclis grubunun başkanı değildir, çünkü meclisin bir üyesi değildir, kendi siyasi partisinin de genel başkanı değildir.”