İYİ Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, elma üreticilerinin sorunlarını 22 gün sonra yeniden meclise taşıyarak, lma üreticilerinin karşılaştığı sorunlarla ilgili ve yıllardır çözülmeyen sorunların çözümü için Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye de yazılı soru önergesi verdi.
Tarım kesiminin sorunlarını tek tek meclise taşımasıyla dikkat çeken İYİ Parti Milletvekili Aylin Cesur, Mevsimlik tarım işçilerinin Covid-19 salgınından korunmasına yönelik alınan tedbirlere ilişkin 8 Eylül tarihinde Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya soru önergesi vererek önlemler alınmasını istemişti. Bu isteğinde haklı olduğu geçtiğimiz günlerde Gelendost’ta elma hasadında çalışan 3 mevsimlik tarım işçisinde Covid-19 tespit edilmesi ile anlaşılmıştı. Bunun üzerine 23/09/2020 tarihinde İl Hıfzısıhha Müdürlüğü bir genelde yayınlayarak önlemleri attırmıştı. 21 Eylül’de de Isparta Valisi bu konuyu gündemine almıştı.
Bu defa da Milletvekili Cesur; Isparta Elma’sını yeniden TBMM gündemine taşıyarak, bu defa da Elma üreticilerinin karşılaştığı sorunlarla ilgili ve yıllardır çözülmeyen sorunların çözümü için Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye de yazılı soru önergesi verdi.
ÜRETİCİMİZ SORUYOR: YETKİLİLER NEREDE?
Isparta’nın en büyük gelir kaynağı tarım ve hayvancılık ve Isparta’da tarım deyince Isparta elması başta geliyor. Isparta Milletvekili olarak Isparta elmasına sahip çıkan ve çiftçisin her fırsatta sesi olan Cesur: “üreticinin meclisteki sesi olmak için yola çıktım” diyor ve ekliyor:
“2019 yılında, toplam 228.347 dekar üretim alanında 732.036 ton elma üretimi gerçekleşti. Türkiye’de üretilen toplam elma miktarında, % 20.23’luk bir oranla, Isparta’mız birinci. Gelendost, Eğirdir, Yalvaç, Senirkent ilçelerimizde yetişen elma, dünya pazarına gururla sunabileceğimiz kalitede! Gel gör ki üreticimiz, tüm bu başarılarına rağmen yalnız bırakılmış.”
Dr. Aylin Cesur, Meclis’in tatilde olduğu günlerde de Isparta’nın gülünden kirazına, lavantasına tanıtım ve üreticilerin sorunları için TBMM’ne önergeler vermiş ve gerek ilgili bakanların çözüm bulmasını istemiş, gerekse basın aracılığı ile kamuoyuna duyurmuş idi.
Bakan Pakdemirli’ye sunduğu soru önergesinde, satış sorunları ve satış sonrası tahsilat problemlerine yönelik olarak üreticiler için ne tür plan ve projelerin hazırlandığını sordu.
İHRACATA DESTEK ŞART:
GELİN DÜNYAYA AÇILALIM
İhracatın desteklenmesi bakımından elma için herhangi bir teşvikin olmadığına dikkat çeken Cesur, ülkemizin dünya elma üretimi sıralamasında ilk beşte olduğuna dikkat çekerek hükümet nezdinde gereken önemin verilmediğini de belirtti. Gelendost ve Eğirdir’de üretilen elmanın kalite ve aroma bakımından dünya standartlarının üzerinde olduğunu vurgulayarak, hükümete dünya pazarına girme konusunda üreticilerin yanında olma çağrısında bulundu. Önergesinde; bölgede yetişen elma için ihracat desteğine olan ihtiyacın altını çizen Cesur, “özel bir teşvik için çalışma planınız mevcut mudur?” diye Bakan Pakdemirli’ye sordu.
Aylin Cesur’un önergesinde, üreticilerin sorunları tek tek dile getirilmiş, çözüm yolları sunulmuş. Isparta Elmasına ve üreticisine sahip çıkan İYİ Parti Isparta Milletvekili Dr. Aylin Cesur’un, Meclis Başkanlığına sunduğu önergesinin tam metni:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıda belirtilen soruların Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından yazılı olarak cevaplanmasını, Anayasa’nın 93. ve TBMM İç Tüzüğü’nün 96. Maddeleri uyarınca arz ederim. (8 Eylül 2020 )
Dr. Aylin CESUR
Isparta Milletvekili
Isparta’nın Eğirdir, Gelendost, Senirkent, Yalvaç, Şarkikaraağaç ilçeleri, bölgeden yetişen üst kalite tarım ürünleriyle gerek Isparta’nın gerekse Türkiye’nin tarım ihtiyacını karşılamada önemli bir fonksiyonu yerine getirmektedir. Bu tarım ürünlerinin başında da bilindiği üzere, elma bulunmaktadır. 2019 yılı için, toplam 228.347 dekar üretim alanında 732.036 ton elma üretimi gerçekleşmiştir. Bu veri, Türkiye’de üretilen toplam elma miktarında %20.23’luk bir oranla, Türkiye’de üretim birinciliğine denk düşmektedir. Bununla birlikte, küresel ölçekte en yüksek üretim payına sahip ülkeler sıralamasında ilk beş ülke arasındadır.Böylesine yüksek bir üretim hacmine sahip olan elmanın hem bölgenin ülke içerisinde tanıtımı hem de Isparta ve Türkiye’nin dış dünyaya açılan yüzü olma niteliğine sahip olduğu açıktır.
Buna rağmen, bölgedeki tarım emekçisi vatandaşlarımızın karşılaştığı sıkıntılar son derece yaygınlaşmış ve çeşitli mağduriyetler uzunca bir süredir devam etmektedir. Bunlar arasında, girdi, depolama, gübre, mazot, sulama ve elektrik gibi maliyetlerin çok yüksek olması, bölgedeki tarım emekçisi vatandaşlarımızın koordineli ve güvenli bir şekilde faaliyet göstermesi için gerekli olan bir birliğin/borsanın olmaması, ihracata yönelik karşılaşılan sıkıntıların çözümünde alınan desteğin eksikliği, bölgede yetişen ürünlerin tanıtım ve pazarlanmasına yönelik ihtiyaç duyulan teşvik paketlerinin yetersizliği sayılabilir. İhracatın desteklenmesi bakımından elma için herhangi bir teşvikin olmadığı, genel ihracat prosedürünün uygulandığı da karşılaşılan ciddi sorunlar arasındadır.
Bu anlamda;
1- Yukarıda bahsedilen yüksek girdi maliyetlerinin üreticiler nezdinde yarattığı problemlerin çözülmesi amacıyla herhangi bir çalışma planı mevcut mudur?
2- Bu maliyetlerin azaltılması ve vatandaşların üretim faaliyetlerini üst seviyeye çıkarmasını sağlam amacıyla herhangi bir destek paketi planlanmış mıdır? Planlandıysa, bu destek paketi çerçevesinde son beş yılda ne gibi destekler söz konusu olmuştur?
3- Sıkıntıların giderilmesi ve tarım emekçisi vatandaşlarımızın istikrarlı ve güvenli bir şekilde faaliyetini sürdürebilmesi, satış sorunları ve satış sonrası tahsilat problemlerine yönelik olarak üreticilerin ihtiyaç duyduğu birliğin ya da borsanın kurulması için bir çalışma planı mevcut mudur?
4- Isparta Elma’sının Milli Tarım Politikası kapsamında desteklenmediği bilinmektedir. Bu bağlamda çiftçilerimizin yaşadığı sıkıntıların giderilmesine yönelik olarak, Bakanlığınızın ürünlerin bu politika kapsamına alınmasına dair bir projesi var mıdır ? Eğer varsa bu projenin hayata geçirilmesi noktasında mevcut durum nedir ?
5- Bölge-dışından gelen düşük kaliteli elmanın ve bu bölgede yetişen yüksek kaliteli elmalarla birlikte sunulmasını önleyecek bir kontrol mekanizması kurulmuş mudur? Bu anlamda bakanlığın ya da yerel yönetim kurumlarının bir denetimi söz konusu mudur?
6- Coğrafi İşaret Tescili olmaması sebebiyle, bölgede yetişen elmanın etkili olarak pazarlanmasında karşılaşılan problemlerin çözümü ve üreticilerin mağduriyetlerinin giderilmesi konusunda herhangi bir çalışma planı var mıdır?
7- Bölgede yetişen elmanın ihracat yoluyla dünya pazarına girmesini kolaylaştırmak amacıyla bakanlığınızın herhangi bir desteği ya da projesi söz konusu mudur? Genel ihracat prosedürünün uygulandığı dikkate alındığında, özel bir teşvik için çalışma planınız mevcut mudur?
8- Mevsim koşullarına bağlı olarak üreticilerin ürünleri üzerinde yaşadığı zararın tanzimi konusunda ürün hasar kayıplarını destekleyici çalışma programları mevcut mudur? Eğer mevcutsa, son beş yılda uygulanan programlar nelerdir?
9- Ürün gruplarına göre sertifikalı materyalin kullanılmasının yaygınlaştırılması ile ilgili olarak, bölgede meyvecilik okullarının açılması, fidan desteği sağlanması, üretimde modernizasyonun sağlanması, bilinçli üretimin sürdürülmesi, ilaçlamaların bilinçli bir şekilde yapılmasına yönelik olarak hangi eğitim ve çalışma planları oluşturulmakta mıdır?
10- Elmaların üretiminde karşılaşılan, kara leke, iç kurdu, pas ve kırmızı örümcek gibi hastalıkların çözümünde kullanılan ilaçların etki bakımından yeterliliği nedir? Etkisi düşen ilaçların etki kapasitesini arttırmak için bakanlığınızın herhangi bir araştırma ve inceleme faaliyeti söz konusu mudur?”